آسیب های عصبی ناشی از گلوکز: کشف مکانیزم های تخریب اعصاب در افراد دیابتی

12 ژانویه ی 2018- تحقیقات جدید پرفسور Rieger و تیمش در MDI Biological Laboratory نشان داده است که آنزیمی که پیش از این به دلیل نقش آن در نوروپاتی محیطی ناشی از شیمی درمانی کشف شده بود، همچنین در نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت نقش دارد. اهمیت شناسایی یک مکانیزم مولکولی مشترک این است که داروی پیشنهاد شده برای درمان نوروپاتی محیطی ناشی از شیمی درمانی می تواند بطور بالقوه برای درمان نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت نیز مورد استفاده قرار گیرد.

در تحقیق پیشین، پرفسور Rieger دو نامزد دارویی برای درمان نوروپاتی محیطی ناشی از شیمی درمانی  شناسایی کرد و در حال حاضر قصد دارد تحقیقات بالینی این دو دارو را برای انسان آغاز کند.

 نوروپاتی محیطی یک بیماری بالقوه ناتوان کننده است که بسیاری از افراد مبتلا به دیابت از آن رنج می برند، این بیماری با ایجاد درد، سوزش و بی حسی در دستها و پاها، زندگی را برای بیماران مشکل می کند. درمانهای موجود تنها به کاهش درد ناشی از تخریب اعصاب کمک می کند، اما توسعه ی درمانهایی برای پیشگیری یا معکوس نمودن تخریب اعصاب به دلیل فقدان اطلاعات کافی از مکانیزم های زمینه ای آن متوقف شده است.

پرفسور Sandraمدیر MDI Biological Laboratory می گوید: نوروپاتی محیطی یک مشکل بزرگ و رو به رشد است، شناسایی مکانیزم های نوروپاتی محیطی ناشی از گلوکز به معنای توسعه ی داروهایی است که بر این مسیرها تأثیر گذاشته و میلیون ها بیمار را از درد و رنج نجات می بخشد.

 پرفسور Riegerدر تحقیقات پیشین خود بر روی zebrafish(گورخرماهی)، دو ترکیب دارویی را شناسایی نمود که به جلوگیری و معکوس نمودن نوروپاتی دیابتی ناشی از عوامل شیمی درمانی رایج ( Taxolو یا paclitaxel) کمک می کردند. این ترکیبات موضوع اختراع در حال بررسی از سال 2016 در MDI  Biological Laboratoryبوده اند.

در مطالعه ی اخیر که در مجله ی Diabetes and Its Complications منتشر شده است، اثر بخشی یکی از این ترکیبات در جلوگیری از نوروپاتی محیطی ناشی از گلوکز بررسی گردید. در این مطالعه محققان دریافتند که این ترکیب بر روی گورخرماهی و موشها که پستاندارانی مانند انسان هستند، موثر می باشد. این واقعیت که ترکیب مورد نظر بر روی دو گونه ی کاملاً مجزا موثر بوده است، این احتمال را افزایش می دهد که بر روی انسان نیز تأثیر مشابهی داشته باشد.

تحقیق بر روی موشها، با همکاری دکتر Townsend استادیار نوروبیولوژی در دانشگاه Maine انجام شد. موشهای آزمایش با رژیم غذایی پرچرب و پرقند برای القاء دیابت تغذیه شدند.

پرفسور Rieger در تحقیقات پیشین خود بر روی نوروپاتی محیطی ناشی از شیمی درمانی، نوروپاتی محیطی را در باله ی دمی گورخرماهی که همانند اندام انتهایی انسان است، بررسی کرد. او این نوع نوروپاتی را به افزایش فعالیت آنزیمی بنامMMP-13  یا matrix metalloproteinase-13مربوط دانست. این آنزیم کلاژن یا چسبی که سلولهای پوستی را در کنار هم  قرار می دهد، حل می کند. پرفسور Rieger معتقد است که تجزیه ی کلاژن منجر به تخریب پایانه های اعصاب حسی که پوست را عصب رسانی می کنند، می گردد. تخریب پایانه های عصبی که اطلاعات حسی مانند دما، درد و تحریکات مکانیکی را به سیستم عصبی مرکزی منتقل می کند، مسئول بروز علایم نوروپاتی محیطی است.

در مطالعه ی اخیر پرفسور Rieger متوجه شد که نوروپاتی محیطی ناشی از گلوکز، ناشی از درگیر شدن همین مسیر است. او همچنین دریافت که گونه های اکسیژن فعال (ROS) که می توانند سبب تخریب بافت شوند، در این فرایند نقش دارند. تشکیل ROSکه همچنین به عنوان استرس اکسیداتیو شناخته می شود یکی از نشانه های دیابت است.

دکتر Rieger دریافت که ROSعلت افزایش فعالیت آنزیم MMP-13 و تخریب عصب است و بنابراین  با مهار دارویی ROS توسط یک ماده ی آنتی اکسیدان می توانیم از افزایش فعالیت MMP-13 و تخریب پایانه های عصبی جلوگیری نماییم.

 یکی از اهداف این مطالعه، توسعه یک مدل از گورخر ماهی، برای مطالعه ی نوروپاتی محیطی ناشی از بالا بودن قندخون بود. پرفسور Rieger از این مدل جدید برای بررسی عمیق تر مکانیسم هایی که موجب بروز نوروپاتی محیطی ناشی از گلوکز می شوند و شناسایی واریته های موثرتری از داروهای پیشنهادی قبلی استفاده خواهد کرد. دانشمندان از لاروهای گورخرماهی به دلیل شفاف بودن آنها برای بررسی  آسانتر تخریب اعصاب در حیوانات زنده استفاده می کنند.

 منبع وسایت خبر:

Journal of Diabetes and its Complications, 2017; DOI: 10.1016/j.jdiacomp.2017.11.012

www.sciencedaily.com/releases/2018/01/180112091216.htm